Pha Long

Sương thanh cánh gió trong ngần

Khi mùa xuân còn chưa phai hết, những buổi sớm Hà Nội dìu dịu, khói toả sương bay, tôi thường nhớ đến ngày qua Pha Long đợt đầu xuân vừa rồi. Vì sao ư? Bởi vì trong kí ức của tôi, Pha Long mờ ảo như sương, dịu dàng như sương, thanh lặng như sương. Pha Long hoá thành sương.

Đó là ngày thứ tư của chuyến đi, chúng tôi rời Mường Khương đi Simacai. Vì ham chơi chợ phiên, lưu luyến với xôi ngũ sắc, với những vạt váy đầy màu sắc và những gương mặt vừa hớn hở nói cười vừa ngon lành húp soàn soạt từng tô phở lớn bên nồi nước dùng nghi ngút khói thơm, hơn mười giờ chúng tôi mới bắt đầu rời khỏi Mường Khương.

Ngày hôm ấy mặt trời ủ ê trong chăn ấm, khiến bầu trời luôn mang một màu xám nhạt, lững thững sương giăng. Tôi qua Pha Long khi mặt trời đã lên đến đỉnh đầu, thế mà tất cả núi đèo vẫn chìm trong màn sương trắng, những đỉnh núi cao và những thung lũng sâu đều mờ lẫn trong sương. Đôi khi tôi cảm thấy sương đặc đến mức có thể xoè từng ngón tay ra nắm lấy, hoặc dùng một ngón tay trỏ xoay một vòng, và sương sẽ gợn lên những vòng tròn như sóng nước. Cũng có lúc sương tan loãng ra cho tôi được thấy những sợi chỉ trắng chập chờn trên những dãy núi xa. Tôi đuổi bắt những sợi chỉ ấy đến lưng trời, nơi sỏi đá cũng phải mềm theo dấu chân đi, những ngôi nhà trình tường màu nâu nồng ấm trầm ngâm trong sương trắng và những cô gái má hồng khúc khích cười tôi.

Đường đi khó hơn tôi tưởng tượng. Có rất nhiều đoạn tôi phải xuống đi bộ, thậm chí đẩy xe giúp bạn tôi - người lái, khi qua những đoạn đường người ta mới chỉ xếp toàn đá hộc làm nền. Đường không có gì đặc biệt thơ mộng, Pha Long trong sương không mang cái vẻ bảng lảng quyến rũ của những con đường rợp cây lá cỏ hoa, sau màn sương vẽ lên những nét mềm kì ảo, nó chỉ có một lớp màu trắng nhờ nhờ ngai ngái buông rất nhẹ mà ám ảnh dai dẳng lên tất cả. Nhưng chính vì thế mà tôi cảm thấy thanh tĩnh vô cùng. Tôi và Q. dừng lại nhiều lần. Ngắm trời, ngắm đất, ngắm mây. Nghe tiếng lục lạc bò từ xa vọng lại. Thời gian dường như ngừng lại. Quá đỗi yên bình. Chúng tôi hỏi nhau: Ở đây, người ta cần gì, muốn gì? Một cuộc sống giản đơn, có đủ áo mặc cơm ăn, chưa có những so sánh để phải lo xa hơn những ước vọng gắn liền với nhu cầu cơ bản của con người. Có lẽ một điều gì đó mơ hồ đã len lén thoảng qua chúng tôi, những kẻ còn đang sống với bao điều phù phiếm trên đời. Cuộc sống bất tận này, bao nhiêu cho đủ, cho vừa?

Cùng lúc ấy trời hửng nắng. Màn sương đặc chưa kịp loãng ra khoe trần làn da hoang dại của núi rừng, nhưng cũng sáng lên đủ để tôi thấy tâm hồn mình được kích thích châm ngòi phát nổ. Tôi và Q. lao đi với khăn đỏ buộc trên đầu, cười nghiêng ngả với sự tích phóng tác về loài sếu Pha Long đầu đỏ, và hí hửng cười tít mắt với các cô gái nhìn theo chúng tôi đăm đắm cười duyên.

Tôi nhớ những nụ cười ngường ngượng trong veo hồn hậu ấy, rất nhiều.

Tôi nghĩ mình có duyên với Pha Long. Đường xóc làm can rượu chúng tôi mua ở Mường Khương rơi xuống đất. Can vỡ, rượu chan hoà với đất, thơm nồng lưu luyến. Tôi rất thích mùi rượu ngô ấy, cứ tiếc mãi vì sau đấy chẳng mua được rượu ngon như thế, nhưng lại rất vui khi nhớ đến chuyện đó.

“Rượu ngon phải có bạn hiền…” Cứ như thể tôi đã cùng đối ẩm với con đèo ấy. Cứ như thể chúng tôi đã thành tri kỷ, chia sẻ với nhau từng giọt men tình.

Tôi nhớ Pha Long như nhớ đến những khoảng lặng dịu êm nhất. Ở nơi ấy tôi đã chạm đến đáy lòng mình, đã chạm vào tâm hồn bạn, vào thiên nhiên và đời sống vùng núi ấy một cách giản dị, thanh bình. Hà Nội càng ngập đầy trong những rối ren, tôi càng nhớ cái cảm giác trong lành mềm mại ấy.

Pha Long, hẹn Người chén rượu với mùa sương.