Nhớ đường

Hà Nội ngày mưa bão. Tháng bảy, thật hiếm có khi nào không khí lại trở nên mát lạnh trong lành đến vậy. Những cơn gió lùa từng đợt ào ạt qua khung cửa, rồi bất chợt dịu dàng, đưa bàn tay mang đầy hơi nước vuốt nhẹ lấy da cổ khiến người ta ngỡ như trong chớp mắt đã được về với lúc cuối thu đầu đông se se lạnh yêu kiều nhất của Hà Nội. Cái cảm giác ấy cũng làm tôi nhớ nhiều thứ.

Đêm đặc quánh tịch mịch, giọng Billie Holiday như trôi về nơi nào xa lắm, tôi đọc lại những dòng cảm xúc về những chuyến đi viết trong những khoảng thời gian khác nhau, đọc lại hợp tuyển Đi và Viết, lòng thấy nao nao. Như chợt thấy mình trôi giữa những đám mây dã quỳ, như thấy mình đứng trước biển mây Hoàng Liên, như thấy mình lao vùn vụt qua những bản làng đầy mặt trời sơ sinh má đỏ, như thấy khói đốt đồng nhòe mắt… Đọc, và thấy mình trong ấy. Tôi lại ngập trong nhớ nhung về những ngày đã xa, những khoảnh khắc đã đi qua trong niềm phấn khích hoang dại hay buồn vương mênh mang.

Tôi vừa đọc lại những thứ mình viết trên blog sau chuyến đi Tây Bắc hồi đầu năm. Nỗi nhớ quả thực chẳng bao giờ chỉ có một màu duy nhất. Cùng một chuyến đi, cùng một hình ảnh mà mỗi lúc ghi lại nỗi nhớ, cảm xúc lại đổi thay vài phần. Nhưng dù thế nào thì cũng tràn đầy tình yêu. Cũng như lúc này đây, tôi lại muốn chạm tay mình vào không gian đó, lãng quên những muộn phiền trong cuộc sống này, và đi đến tận cùng những xúc cảm trong mình.

Trái tim tôi có lẽ đã để lại trên những con đường ấy…

Ngày thứ hai của chuyến đi, từ Sơn La đến Tuần Giáo, một ngày mùa xuân …

…

Ngày hôm nay tôi cảm thấy một phần hồn của những con đường ấy, những đồi đất đỏ, những lớp bụi vàng, dã quỳ vàng rực và trạng nguyên thắm đỏ cả đất trời. Con đường ấy không mướt xanh như Hà Giang, nó quện một màu vàng hoang sơ khó tả. Tất cả mọi thứ nhuộm sắc không gian vàng như một ngày cuối hạ đầu thu, ta lang thang giữa những đồng lau cháy nắng và mặt trời đỏ rực, cây lá ngân lên những bài ca màu đỏ, một thoáng u buồn, một chút cuồng dại, nhiều khát vọng lẫn trầm tư.

…

Ngày thứ ba của chuyến đi,

Sớm nay không có nắng. Mặt trời ủ ê trong chăn ấm. Đường đi Tam Đường phủ dầy sương.

Con đường mềm mại và tĩnh lặng giữa hai hàng cây lá vàng bàng bạc trong sương gợi nhớ đến tranh của Levitan. Nhưng sắc vàng trên con đường Tây Bắc của tôi không phải như thế, nó mỏng manh và hoang liêu hơn nhiều.

Tôi đi giữa con đường mùa đông ấy với tất cả sự bình thản và yên tĩnh trong lòng, tựa như chạm tới đáy sâu của tâm hồn, nơi tất cả trong veo và phẳng lặng như mặt hồ ngày thu. Con đường ấy khiến tôi cảm nhận về mọi thứ một cách dịu dàng và trong trẻo. Cuối cùng thì tôi vẫn yêu nhất cảm giác của mùa đông, khi đất trời đều lặng im trong những làn khói bạc và gió khẽ reo lên những khúc ca buốt giá ngọt ngào.

…

Cùng là đi trong sương, mà cảm xúc khác nhau đến lạ. Cảm giác bình yên trong trẻo đấy không giống cảm giác tĩnh lặng mà tôi có khi đi qua Pha Long hai ngày sau đó, cũng khác với cảm giác chơi vơi trên đường đến Bắc Hà, lại càng khác nỗi buồn giăng mắc trong một ngày sương gió Mộc Châu giữa tháng ba. Vì thế mà tôi nhớ mỗi nơi bằng những niềm riêng.

Ô Quy Hồ

Lên Ô Quy Hồ lần này cho tôi cảm giác gần như hoàn toàn khác trước. Lần trước tôi qua đây, đi xuyên qua mây, sương giăng ngập lối, con đường kì ảo không biết bến bờ, không biết đến trời. Lần này, nắng thấm đẫm mọi nơi, nhuộm núi đèo vàng rực, nhảy nhót và ve vuốt bàn tay ấm nóng lên tất cả những con đường. Tôi nhìn xuống khoảng nắng ngập đầy thung lũng một cách lạ lẫm. Nhưng tôi vẫn hét lên. Hét lên giải phóng hết niềm tin, hạnh phúc, lẫn bế tắc cô đơn trong mình. Tôi yêu con đường ấy.

Chúng tôi nhóm lửa, mang thức ăn ra nhấm ngon lành và nằm dài sưởi nắng. Tôi nhìn mặt trời chói gắt qua những thớ vải đen trắng đắp trên mặt. Nắng đỏ rực má. Tiếng Trịnh Vĩnh Trinh đã cất lên.

“Mặt trời như trái cây tuyệt vọng

Rơi trong đêm rơi trong đời nàng

Và từ đó có em thì thầm

Lời quạnh hiu suốt con đường tình.”

Tôi lim dim ngủ trong tiếng Khánh Ly. Buổi trưa trôi êm trên đỉnh núi. Cơ thể tôi, tâm hồn tôi tan ra chầm chậm, để gió thổi qua mát rượi, để mặt trời nung nóng, rồi cuốn tôi lên những từng không. Giữa bát ngát mênh mông, tôi nằm im, và lắng nghe tiếng mình. Tôi đang thở, tôi đang sống, tôi đang yêu, tôi đang hi vọng, tôi đang kiên cường. Những giờ phút ấy có lẽ sẽ còn đê lại những dư âm vang vọng hồn tôi rất lâu nữa, để tôi sống bằng trọn vẹn con tim này, và yêu đời nhiều hơn.

…

Sau chuyến đi, tôi nói với bạn rằng tôi sẽ nhớ mãi khoảnh khắc ấy. Bạn nói tôi sẽ quên. Nhưng không. Giờ này khi đọc lại, ánh nắng ấy vẫn chói chang trong tôi, tất cả những cảm xúc ấy vẫn còn nguyên vẹn.

Tôi vẫn nhớ, cả nỗi buồn xâm chiếm tôi khi chiều buông, ngày hôm ấy…

…

Cảm giác dịu lại ấy không ngăn được tôi thấy lòng mình thật buồn khi đổ dốc xuống Lào Cai. Đường đi đỏ rực ráng chiều. Những ruộng bậc thang khô cỏ cháy lên và những sườn núi nhuộm đỏ từng dòng dung nham nóng chảy. Khung cảnh ấy choán ngợp hồn tôi. Choán ngợp hồn tôi. Màu đỏ rực rỡ, day dứt và ám ảnh.

Chúng tôi đi Mường Khương khi trời chiều đã đi gần hết chặng đường. Những dãy núi mờ dần sau những khoảng trời hồng đang ngả dần sang tím. Núi rừng u tịch bóng xế tà. Tôi lặng nhìn màu tím nhạt nhoà buông dần lạnh lẽo. Tôi với Quân không ai nói điều gì. Dường như chiều càng muộn thì Quân càng phóng nhanh. Chúng tôi chạy đua với mặt trời. Đường lên cao mãi.

…

Chuyến đi ấy đã thay đổi rất nhiều thứ trong tôi mà mãi sau này tôi mới nhận ra. Những ấn tượng sâu đậm đã hóa thành nỗi nhớ, đôi khi trở thành điểm tựa tinh thần, mà mỗi lần nhìn lại, như chầm chậm mở ra một món quà quý giá, như nhấm nháp của để dành, thấy yêu sống nồng nàn hơn.

Trời lại xối xả mưa. Tiếng mưa gió gào thét ngoài cửa sổ thoáng làm tôi gai gai cảm giác của ngày đi qua đèo Khau Phạ, những cơn mưa từ Xương Điền, từ Mộc Châu, từ Mù Căng Chải… nhập vào cơn mưa đêm Hà Nội, làm lòng tôi trào lên ham muốn được lao ra dưới bầu trời kia, mưa táp rát mặt và gió cứa da lạnh buốt, lạnh buốt. Tai sẽ văng vẳng tiếng Khánh Ly. Em đứng lên gọi mưa vào hạ…

3 giờ sáng rồi. Mai sẽ lại là một ngày mưa.